Μια μελέτη, που χρησιμοποίησε το διαστημικό τηλεσκόπιο Herschel, είχε σαν στόχο να μετρήσει το ποσοστό του δευτερίου, ένα σπάνιο ισότοπο του υδρογόνου, που βρίσκεται στο νερό του κομήτη. Και βρήκε πως αυτός όπως και οι ωκεανοί μας είχε τη μισή ποσότητα του δευτερίου, που παρουσιάζεται σε άλλους κομήτες.
Το αποτέλεσμα, που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature, υπαινίσσεται την άποψη ότι ένα μεγάλο μέρος του νερού της Γης θα μπορούσε να έχει αρχικά προέλθει από την πτώση των κομητών.
Μόλις μερικά εκατομμύρια χρόνια μετά τον σχηματισμό της, η πρώιμη Γη ήταν ένα βραχώδες και ξηρό τοπίο. Πιθανότατα, κάτι μετέφερε το νερό που καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη σήμερα.
Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της γεωλογικής εξέλιξης της Γης: ποιά είναι η προέλευση του νερού στον πλανήτη μας, που είναι και το βασικό συστατικό για την ανάπτυξη της ζωής. Οι πλανητικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι ακόμη και αν κατά την γέννησή της η Γη διέθετε νερό, οι καυτές συνθήκες που επικράτησαν το πρώτο διάστημα που ο πλανήτης μορφοποιούνταν, το εξαφάνισαν πολύ γρήγορα.
Οι υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούσαν κατά την βρεφική ηλικία της Γης θα οδηγούσαν το τυχόν νερό σε εξάτμιση. Η κυρίαρχη θεωρία αναφέρει ότι οι ωκεανοί δημιουργήθηκαν στη Γη 8 εκατομμύρια έτη μετά την γέννηση της.
Οι προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι το νερό έφτασε πιθανώς από το διάστημα μέσω κομητών και αστεροειδών. Όμως οι αναλύσεις και η χημική ταυτοποίηση διαφόρων κομητών και αστεροειδών έδειχναν ότι η συμβολή τους στην δημιουργία των ωκεανών δεν θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη του 10%. Έτσι το μυστήριο παρέμενε αναπάντητο.
Το νερό στον κομήτη Hartley 2 λοιπόν έχει ένα μοριακό αποτύπωμα που δείχνει την ποσότητα του δευτερίου που περιέχει, περίπου μισή ντουζίνα κομήτες έχουν μετρηθεί με αυτόν τον τρόπο – και όλοι τους έχει βρεθεί πως έχουν δευτέριο διπλάσιο από τους ωκεανούς.
Οι αστεροειδείς, αντίθετα, που είναι η πηγή των μετεώρων και μετεωριτών που φτάνουν στη Γη, έχουν δευτέριο, περίπου, στην ίδια αναλογία με αυτό που περιέχουν οι ωκεανοί της Γης, και έτσι η υπόθεση αν το νερό εδώ έφτασε από αλλού, φαίνεται πως είναι σωστή γιατί προήλθε από αστεροειδείς.
Μέχρι τώρα, όλοι οι κομήτες που έχουν μετρηθεί ήταν στο λεγόμενο Νέφος του Oort, που πιστεύεται ότι έχουν σχηματιστεί πολύ νωρίς στην ιστορία του ηλιακού συστήματος, αρχικά στην περιοχή των γιγάντιων πλανητών Ποσειδώνα και του Ουρανού από την οποία πετάχτηκαν έξω σε μια μεγάλη απόσταση, από τους δύο πλανήτες.
Ο κομήτη Hartley 2 είναι το πρώτο αντικείμενο της ζώνης Kuiper που υποβλήθηκε στην ανάλυση του δευτερίου του. Τα αντικείμενα της ζώνης Kuiper σχηματίστηκαν όχι πολύ μακριά από το ηλιακό μας σύστημα, και οι κομήτες που προέρχονται από εκεί έχουν πολύ λιγότερο δευτέριο από ό,τι αυτοί που προέρχονται από το Νέφος του Όορτ.
Ένας από τους ερευνητές, ο Ted Bergin του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, δήλωσε ότι υπάρχει μεγάλο ενδεχόμενο οι κομήτες να συνέβαλαν στην παροχή του νερού του πλανήτη μας.
Εν τέλει, η αναλογία του δευτερίου που βρέθηκε πρακτικά διαψεύδει την άποψη ότι το νερό της Γης που προήλθε από το διάστημα δεν μπορεί να ξεπερνάει το 10%. Το νέο εύρημα δείχνει ότι θα μπορούσε κάλλιστα οι ωκεανοί να είχαν γεμίσει με νερό από κομήτες.
Δεν μπορεί να αποκλειστεί αυτό το ενδεχόμενο, λένε οι ειδικοί. Αλλά δεν είναι η οριστική απάντηση. Πολλά από αυτά που πιστεύουμε ότι συνέβησαν στις απαρχές του ηλιακού συστήματος βασίζεται σε μοντέλα υπολογιστών.
Ο αμερικανός James Greenwood ανέφερε ότι τέτοιου είδους μοντέλα μπορεί να χρειαστεί να προσαρμοστούν κάτω από το φως των νέων αποδεικτικών στοιχείων – και ότι χρειάζονται περισσότερες τέτοιες μελέτες, για να αξιολογηθεί το κατά πόσο τα περισσότερα αντικείμενα της ζώνης Kuiper είναι σαν τον κομήτη Hartley 2.
"Εάν οι κομήτες μικρής περιόδου είναι όλοι όπως αυτός ο κομήτης, τότε αυτοί θα μπορούσαν να είναι μια σημαντική πηγή του αρχικού νερού μας", δήλωσε.
Οι κομήτες μετέφεραν πολύ περισσότερο νερό από ότι οι αστεροειδείς, όμως αυτό μπορεί να είναι ή να μην είναι σαν το νερό των ωκεανών που βρίσκεται στη Γη.
"Στο παρελθόν, οι επιστήμονες πίστευαν ότι οι αστεροειδείς και οι κομήτες ήταν εντελώς διαφορετικές κατηγορίες σωμάτων. Τώρα, αρκετά νέα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι πρωτόγονοι αστεροειδείς και κομήτες είναι αδελφοί," δήλωσε ο Alessandro Morbidelli του Παρατηρητηρίου της Κυανής Ακτής.
Αυτή η νέα αλλάζει άποψη αλλάζει τουλάχιστον τη σημασιολογία της ερώτησης σχετικά με την προέλευση του νερού της Γης. Το ερώτημα τώρα γίνεται πιο τεχνικό: "Από ποια περιοχή του πλανητικού δίσκου και με ποιόν δυναμικό μηχανισμό ήρθαν τα αντικείμενα που παρέδωσαν το νερό στη Γη;
Το διαστημικό παρατηρητήριο Herschel έδωσε κάποια απάντηση στο ζήτημα αυτό, αλλά σε αυτό που όλοι οι ερευνητές συμφωνούν είναι ότι το δίκτυο κεραιών Atacama Large Millimeter στη Χιλή – που μόλις έδειξε τα πρώτα αποτελέσματά του – θα είναι σύντομα σε θέση να επιλύσει αυτά τα ερωτήματα με την καλύτερη ευαισθησία που είχαμε ποτέ.
πηγη
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου